Συνέντευξη με τη Ξένια Καλογεροπούλου

Το 1972 η  Ξένια Καλογεροπούλου σκέφτηκε να κάνει κάτι διαφορετικό, κάτι νέο, κάτι χαρούμενο. Έτσι ανέβηκε για πρώτη φορά στην παιδική σκηνή παρέα με τον “Πινόκιο”. Τώρα, 42 χρόνια μετά, είναι η ψυχή του Παιδικού Θεάτρου.    
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΠΕΠΗ ΦΙΛΙΠΠΟΥ

Συνέντευξη με τη Ξένια Καλογεροπούλου

Ξεκίνησα να ασχολούμαι με το Παιδικό Θέατρο πριν 40 χρόνια. Η αφορμή δεν ήταν συγκεκριμένη. Να φανταστείτε ότι καμιά φορά λέω μισοαστειευόμενη ότι αν είχα δει παιδικό θέατρο μπορεί και να μην έκανα ποτέ. Την πρώτη πρώτη φορά που βγήκα σαν ηθοποιός δούλεψα σε έναν γαλλικό θίασο στην Αγγλία. Ο θίασος αυτός έπαιζε Μολιέρο. Εκεί είχα πολύ συχνά και θεατές παιδιά. Αυτό μου είχε κάνει πολύ εντύπωση και το θυμόμουν. Ο τρόπος που αντιδρούσαν τα παιδιά ήταν κάτι το τρομερό.
Το 1972, η ατμόσφαιρα ήταν βαριά λόγω δικτατορίας και θέλαμε να κάνουμε κάτι νέο, κάτι χαρούμενο. Έτσι μια μέρα είχα τη φαεινή ιδέα και λέω στους συνεργάτες μου: “Δεν κάνουμε μια παράσταση για παιδιά;” Η ιδέα άρεσε σε όλους και μετά από λίγο ανεβάσαμε μια διασκευή του Πινόκιο. Αυτό τότε έκανε μεγάλη εντύπωση γιατί δεν υπήρχε κάτι ανάλογο. Το χάρηκα πάρα πολύ.
Μετά κατάλαβα ότι αυτό ήταν κάτι πολύ σημαντικό και ότι είχε ένα λόγο να υπάρχει. Άρχισα σιγά σιγά να έχω περισσότερες απαιτήσεις, να προβληματίζομαι πολύ περισσότερο για το τι θα κάνουμε και πώς πρέπει να είναι το θέατρο για παιδιά. Από ‘κει και πέρα το παιδικό θέατρο έγινε βασικός σκοπός της ζωής μου. Μου αρέσει πολύ να ανεβάζω έργα δικά μου, έργα που τα έχω γράψει εγώ. Προσπαθώ, αλλά δεν μπορώ να το κάνω. Μακάρι να μπορούσα να το κάνω κάθε χρόνο. Γράφω πολύ δύσκολα. Θέλω χρόνια για να σκεφτώ και να γράψω ένα έργο. Τα έργα που γράφω προσφέρονται για να γίνουν οι παραστάσεις έτσι όπως τις φαντάζομαι, δηλαδή να βγει αυτό που πιστεύω εγώ. Γι’ αυτό και τα χαρακτηριστικά των κειμένων που έχω γράψει έχουν σχέση με αυτά που εγώ πιστεύω για το θέατρο για παιδιά. Πιστεύω ότι το θέατρο για παιδιά πρέπει να είναι ένα θέατρο με πάρα πολλά επίπεδα. Δηλαδή πρέπει να υπάρχει ένα επίπεδο που θα είναι εύκολα κατανοητό στα παιδιά, κάποια άλλα επίπεδα που το παιδί θα τα πλησιάζει με περισσότερη δυσκολία και οπωσδήποτε επίπεδα που θα μένουν «μυστικά». Εξάλλου, για να μας ενδιαφέρει κάτι, πρέπει να είναι απλό και κατανοητό για να μας κινεί το ενδιαφέρον, αλλά πρέπει να υπάρχει και κάτι που να κρύβεται πίσω από αυτή την απλότητα. Όταν κάνω μια παράσταση για παιδιά σκέφτομαι τι θα ήθελα εγώ… Φαντάζομαι μια ιστορία που θα ήθελα εγώ να δω σαν θεατής και συνήθως αυτό που θα ήθελα να δω είναι αυτό που αρέσει και στα παιδιά. Σαν θεατής μοιάζω πάρα πολύ με τα παιδιά: Γελάω όταν γελάνε και συγκινούμαι όταν συγκινούνται.
Πέρυσι ήταν μια ειδική χρονιά γιατί ανεβάσαμε το «Σκλαβί», που ήταν ό,τι καλύτερο είχαμε κάνει. Γνώρισε ιδιαίτερη επιτυχία και το συνεχίσαμε για δεύτερη χρονιά. Το σταματήσαμε όμως στις αρχές Ιανουαρίου, παρ’ όλο που το ζητούσε ακόμη ο κόσμος, γιατί έπρεπε να ανεβάσουμε κάτι άλλο.
Είχαμε προγραμματίσει το έργο που παίζεται τώρα “Τα Μάγια του Χειμώνα”. Θεωρήσαμε ότι δεν ήταν ένα έργo για να καλύψει ολόκληρη χρονιά και δεν απευθύνεται στα παιδιά όλων των ηλικιών, αλλά κυρίως στα παιδιά των πρώτων τάξεων του Δημοτικού και στα παιδιά του Νηπιαγωγείου. Έτσι σκεφτήκαμε να το ανεβάσουμε φέτος, που είχαμε μισό χειμώνα να καλύψουμε. Και πολύ καλά κάναμε γιατί αρέσει πολύ! Ο συγγραφέας του έργου είναι ο Τσαρλς Γουαίη. Είναι ένας από τους καλύτερους συγγραφείς που υπάρχουν, διεθνώς. Έχει πάρει πολλά βραβεία και είναι ένας συγγραφέας που η αντιμετώπισή του μοιάζει λίγο με την δικιά μου. Έχουμε δηλαδή κάποια κοινά σημεία.
Οι παραστάσεις που έχουν ξεχωρίσει μέχρι τώρα ήταν με έργα που έχω γράψει είτε εγώ είτε ο Βασίλης ο Μοσχόπουλος. Ξεχώρισαν γιατί ήταν σαφώς καλύτερα από τα άλλα. Παραστάσεις που υπήρξαν σταθμός στη δουλειά μου ήταν η «Οικογένεια Νόε», ο «Οδισεβάχ», η «Ελίζα» και «Η πεντάμορφη και το τέρας», που θα ξαναπαιχτεί του χρόνου. Μάλιστα τώρα θα το ξαναγράψουμε. Ο «Οδισεβάχ» και η «Ελίζα» έχουν μεταφραστεί σε 7 γλώσσες. Το «Σκλαβί» έχει ήδη μεταφραστεί σε 3 γλώσσες, στα Ρώσικα, στα Βουλγαρικά και στα Γαλλικά.
Αυτό που ενθουσιάζει πολλές φορές είναι η αντίδραση των παιδιών. Καμιά φορά βέβαια αντιδρούν όπως οι μεγάλοι, αλλά όταν τα
συνεπαίρνει κάτι και τα βλέπω να κρατάνε την αναπνοή τους,
αισθάνομαι απίθανα.
Όταν έχεις 450 παιδιά μέσα σε μια αίθουσα και «ακούς τη βελόνα να πέφτει», θα πει ότι πέτυχες. Και αυτό είναι το δύσκολο αλλά και το συναρπαστικό. Το είχαμε αυτό στο «Σκλαβί». Τα παιδιά ήταν πάρα πολύ ήσυχα. Ήταν κάτι εντυπωσιακό. Τώρα με «Τα Μάγια του Χειμώνα» είναι επίσης εντυπωσιακό ότι τα παιδιά αντιδρούν πολύ έντονα και φωνάζουν από την έξαψη. Αλλά μετά είναι πάρα πολύ ήσυχα.
Το Παιδικό Θέατρο έχει εξαπλωθεί πολύ. Υπάρχουν πολλοί θίασοι και πολλές παραστάσεις. Υπάρχουν παραστάσεις πολύ καλές αλλά και παραστάσεις άθλιες και αυτό είναι κάτι φυσιολογικό. Στην επαρχία υπάρχουν αρκετές παραστάσεις αλλά περιοδείες δε γίνονται πολλές, γιατί υπάρχουν τεχνικά προβλήματα. Εμείς φέτος, δύο βδομάδες πριν το Πάσχα, θα πάμε μαζί με «Τα Μάγια του Χειμώνα» σε κάποιες πόλεις της Δυτικής Ελλάδας. Σίγουρα το θέατρο έχει άλλη γοητεία για τα παιδιά από ότι ο κινηματογράφος, γιατί έχει ζωντανούς ηθοποιούς. Άλλο είναι να σου αφηγείται μια ιστορία κάποιος «ζωντανός» και άλλο κάποιος «ψεύτικος». Εξάλλου δύο είναι οι κατηγορίες των ανθρώπων που «παίζουν» στη ζωή: τα παιδιά και οι ηθοποιοί.