Αυστηρή ή Χαλαρή Διαπαιδαγώγηση των Παιδιών;

Πόσες φορές δεν αισθανόμαστε, δεν λέμε και δεν κάνουμε αντιφατικά πράγματα σαν γονείς; Αυτό συμβαίνει συνήθως όταν θέλουμε ταυτόχρονα δύο διαφορετικά πράγματα. Όπως ας πούμε, τα παιδιά μας να είναι αυτόνομα & κοινωνικά, αλλά, και απόλυτα προστατευμένα κάτω από την αόρατη ασπίδα μας. Λοιπόν ποιο είναι το σωστό, αυστηρή ή χαλαρή διαπαιδαγώγηση των παιδιών;

Πόσο Σφιχτό το Χαλινάρι;

Πότε γεννιέται η ανησυχία

Από τη στιγμή που γεννιούνται τα παιδιά, γεννιέται μαζί και η αγωνία μας γι αυτά. Στην αρχή φοβόμαστε μήπως δεν αναπνέουν, μετά ανησυχούμε υπερβολικά με ένα απλό κρυολόγημα. Τα «προφυλάσσουμε» αποφεύγοντας τις επαφές με άλλους ανθρώπους και κυρίως με άλλα παιδιά.

Μόλις ξεπεράσουμε τις αρρώστιες από τον παιδικό σταθμό, αρχίζουμε και ανησυχούμε για τη συμπεριφορά τους και τη σχέση τους με τα άλλα παιδιά. Είναι διεκδικητικά, δίνουν ξύλο ή τρώνε ξύλο; Ζηλεύουν, δίνουν τα παιχνίδια τους; Κάνουν εύκολα φιλίες; Μήπως κάνουν κακές παρέες;

Και βέβαια οι ανησυχίες δεν τελειώνουν εκεί. Πρέπει να τα αφήνουμε καθόλου μόνα τους; Μπορούν να κυκλοφορήσουν χωρίς συνοδό ή να κοιμηθούν ένα βράδυ σε ένα φίλο τους; Τι λένε, τι κακές συνήθειες αποκτούν όταν δεν είναι δίπλα μας;

Όλες αυτές είναι απόλυτα δικαιολογημένες ανησυχίες και απ’ όσο γνωρίζω μόνο οι πολύτεκνοι στο τέταρτο παιδί χαλαρώνουν και αφήνουν τα πράγματα να πάρουν φυσιολογικά το δρόμο τους.

Λίγη ψυχραιμία

Οι γονείς, λένε, είναι ένα «ανθεκτικό είδος» αλλά σίγουρα δεν είναι και το πιο ψύχραιμο. Άνθρωποι και ζώα είναι αποφασισμένοι να προστατεύουν τα παιδιά τους μερικές φορές και με υπερβολές που δυστυχώς έχουν κόστος για τα ίδια τα παιδιά.

Το λάθος είναι ότι υποτιμάμε πολλές φορές τις ικανότητες των παιδιών και τις αντοχές τους. Τα βλέπουμε, από μωρά, πολύ πιο ευάλωτα από ότι είναι στην πραγματικότητα. Και τα θεωρούμε, όσο μεγαλώνουν, λιγότερο «έξυπνα» από ότι είναι.

Τα παιδιά μπορούν να «βγουν» στο κόσμο και να μάθουν να προσέχουν και να προφυλάσσονται. Τα πιο χαλαρά όρια τα κάνουν πιο υπεύθυνα ενώ ένας ασφυκτικός προστατευτικός κλοιός δεν τα αφήνει να αναπτυχθούν φυσιολογικά.

Το πάθημα είναι μάθημα

Μερικές φορές πρέπει να πάθουν για να μάθουν. Το πάθημα όμως, που κοστίζει πιο πολύ σε μας, είναι απαραίτητο για ένα αυτόνομο παιδί. Τι παθήματα θα επιτρέψουμε και πόση αυτονομία; Έχει να κάνει με την ηλικία και το χαρακτήρα του παιδιού. Ο απλούστερος κανόνας είναι να τα αφήνουμε λίγο –λίγο να κάνουν πράγματα για τα οποία έχουμε κάποια ανησυχία.

Ελευθερία πριν την εφηβία

Ας τα αφήσουμε λίγο πιο ελεύθερα στο παιχνίδι και στις παρέες, ας τα αφήσουμε να πέσουν με το ποδήλατο ή να φάνε κάτι που δεν εγκρίνουμε απόλυτα. Ας τα αφήσουμε να ακούσουν άλλα παιδιά που λένε τα «γαλλικά τους», να μαλώσουν και να κλάψουν.

Καλύτερα να κάνουμε «δέκα λεπτά κήρυγμα» μαζεμένα για να τους πούμε τι είναι σωστό να κάνουν και τι να αποφεύγουν, παρά ατέλειωτα “μη” και “όχι” και “πρόσεχε”. Να βάλουμε δηλαδή τα όρια και να τους ζητήσουμε να τα σεβαστούν.

Να διαπραγματευόμαστε ήπια μαζί τους και να μην εκτοξεύουμε απειλές που δεν πρόκειται να πραγματοποιήσουμε αλλά να κάνουμε αυτό που λέμε με συνέπεια.

Ειδικά τώρα το καλοκαίρι, όλα είναι πιο εύκολα και πιο χαλαρά. Το καλοκαίρι λένε ότι τα παιδιά «ξεπετάγονται». Λίγο οι διακοπές, λίγο η πιο αισιόδοξη διάθεσή μας, τα αφήνουμε να πάρουν μια ανάσα, να μεγαλώσουν. Έτσι κι αλλιώς θα μεγαλώσουν, αυτό δεν παίρνει αναβολή.

Μην περιμένουμε την εφηβεία για να αντιμετωπίσουμε όλα τους τα προβλήματα μαζεμένα. Είναι σίγουρο ότι θα διεκδικήσουν κάποιες «ελευθερίες» και αν δεν το κάνουν πάλι πρέπει να ανησυχούμε.